Intercommunale DDS pioniert in lokale energiegemeenschappen: 'De bouwsector zal een cruciale rol spelen'

Sinds 1 juli is energiedelen mogelijk tussen gebouwen van dezelfde eigenaar. Vanaf 1 januari 2023 kunnen ook meerdere eigenaars energie delen tussen hun gebouwen. Dankzij deze maatregel kunnen gemeentebesturen, die zonnepanelen hebben op verschillende constructies, de opbrengst daarvan efficiënt verdelen. Het energieoverschot dat is geproduceerd op het dak van een sportzaal kan bijvoorbeeld overdag naar een school vloeien, en dat van de school in het weekend naar het woonzorgcentrum.

Energiedelen tussen verschillende publieke gebouwen

Onder ruime persaandacht startte de gemeente Wichelen deze zomer met energiedelen tussen verschillende publieke gebouwen. Om dit te realiseren werkte de gemeente nauw samen met intercommunale DDS, POM Oost-Vlaanderen en Energytix. Dit project kadert binnen de ambities en doelstellingen van het klimaatproject “Gedeelde energie is dubbele energie” van intercommunale DDS uit Dendermonde met de bedoeling om de CO₂-uitstoot fors te verminderen, onder andere door zo efficiënt mogelijk om te springen met alle beschikbare energiestromen.

DDS, ambitieuze streekregisseur voor 8 gemeenten

‘Samen met de gemeenten Berlare, Buggenhout, Dendermonde, Hamme, Lebbeke, Wichelen, Wetteren en Zele zijn we streekregisseurs. We maken van onze prachtige regio, doorsneden door Dender, Durme en Schelde, een plek waarin het aangenaam is om te wonen, werken en ondernemen', illustreert voorzitter Raf De Wolf de doelstelling van de intercommunale.

'Steden en gemeenten voeren alle dagen operationele taken uit in het belang van hun inwoners. Onze dienstverlening als intercommunale rijkt verder en steunt op expertise, ervaring en deskundigheid. We vertrekken altijd vanuit een geïntegreerde aanpak. Zo kunnen we slagvaardig de lokale besturen ondersteunen bij onder meer het opmaken van ruimtelijke plannen, mobiliteitsstudies, landmetingen, handhaving ruimtelijke ordening, bouwcoördinatie, infrastructuurontwerp, enzovoort. Bij de uitwerking van plannen voor gemeenten en regio hebben we steeds een maatschappelijk doel voor ogen. We bundelen hiervoor onze krachten met de 8 lokale besturen. Zij voeren het beleid, want zij zijn onze aandeelhouders. Voor hen doen we het', vult algemeen directeur Kris Dooms aan.

'Sinds 1970 is streekontwikkeling onze kerntaak. Ook vandaag blijven we die opdracht uitvoeren, maar uiteraard legden onze aandeelhouders in de loop der jaren voortdurend nieuwe accenten. Sinds enkele jaren richten we ons naast duurzame en betaalbare (huur-)woningen, bedrijventerreinontwikkeling ook op sociale economie, klimaat en energie en duurzame mobiliteit.'

Gedeelde energie is dubbele energie

Nathan Van Wouwe, energie- en klimaatcoördinator bij DDS, pikt in: ‘Door de hoge energieprijzen wordt massaal gezocht naar verschillende manieren om de energiefactuur te verlagen. Eén van de opties is energiedelen. Wie te veel energie produceert, via onder andere zonnepanelen, kan zijn overtollige energie verkopen of delen. Met dit project willen we drie doelstellingen realiseren.'

'Ten eerste het eigen verbruik optimaliseren, ten tweede het eigen verbruik maximaliseren en ten derde nuttig omspringen met overblijvende energiestromen door bijvoorbeeld energiedelen of de oprichting van energiegemeenschappen.’

'Ook hier leggen we samen met de lokale besturen de focus op het sociale maatschappelijke belang. Zo zullen kwetsbare groepen, sociale huisvestingsmaatschappijen, scholen, en dergelijke kunnen genieten van het teveel aan geproduceerde energie en dat tegen een voordelig tarief. Op die manier dragen we andermaal bij aan onze doelstelling van "Betaalbaar wonen, werken en ondernemen voor iedereen". Onze partnergemeente Wichelen begon op 1 juli 2022 met energiedelen. Intussen onderzoeken wij ook in Lebbeke, Zele en Dendermonde de mogelijkheden van deze innoverende techniek.'

'Dat doen we ook voor onze bedrijventerreinen. Hier ligt het accent meer op het economisch karakter, meer bepaald op het vlak van optimalisatie en duurzame opwaardering van de kwaliteit van het terrein. Op het industriepark Vantegem in Wetteren zijn we recent gestart met bedrijven klaar te stomen om onder andere energie te delen, gezamenlijke investeringen te organiseren, hun individuele verbruiksprofielen te optimaliseren en ondersteuning te bieden in de maximalisatie van hun productieprofielen.'

'Op het bedrijventerrein Hoogveld in Dendermonde is de business club Lovitas al enkele jaren actief op zoek naar oplossingen voor bovenstaande uitdagingen. De bedrijven werken al actief samen voor verschillende doelstellingen en Lovitas deelt zijn expertise met ons als partner', besluit Nathan Van Wouwe.

Data, het nieuwe goud

'De eerste resultaten in Wichelen zijn verbluffend', zegt Dooms. 'Enkel door de systemen te optimaliseren zijn de voordelen en opbrengsten significant. Het grootste deel van het besparen zit precies in het opsporen van te vermijden kosten. Anomalieën, zoals een slecht werkende warmteboiler in de douches van de sporthal, worden op die manier vrij snel zichtbaar. Openbare besturen kunnen zo flink wat centen besparen op hun torenhoge energiefactuur. Bovendien zijn we in staat om via een realtime monitoringsmodule per seconde te zien hoeveel energie er wordt verbruikt en geproduceerd. Je weet dus als gemeente exact welke hoeveelheid energie beschikbaar is en hoeveel er precies op een andere locatie nodig is. Zo kan je optimale combinaties maken om de beschikbare energiestromen maximaal te benutten. Slim en flexibel omgaan met energie is de boodschap.'

'Als we lokaal stroom kunnen produceren en het energieoverschot ter beschikking stellen dan draagt ieder van ons bij tot het behalen van de klimaatdoelstellingen. We moeten inderdaad samen de omslag maken naar een broodnodige energietransitie. De voordelen zijn talrijk. Bovendien kijken we verder dan dat. Met het overschot aan elektriciteit kunnen wij ook batterijen en laadpalen voorzien van de nodige stroom. De uitrol van semipublieke laadinfrastructuur op het openbare domein is ook iets waar we als intercommunale voor onze gemeenten volop mee bezig zijn.'

'Voor veel openbare besturen zijn de mogelijkheden van energiedelen onbekend terrein. Met ons kenniscentrum hebben we hier intussen veel expertise rond opgebouwd. We zijn een  betrouwbare en onafhankelijke partner van onze steden en gemeenten. Het momentum en de mindset zijn er! We gaan dat uiteraard niet alleen kunnen. Ik zie de komende jaren veel werk voor de installateurs onder jullie leden. Trouwens om de toekomstige uitdagingen op tal van belangrijke domeinen aan te gaan, zal de bouwsector een cruciale rol spelen', voorspelt directeur Kris Dooms.

dds-streekregisseurs.be

Foto's: © Intercommunale DDS