Tijdelijke werkloosheid arbeiders – wegens werkgebrek op grond van economische oorzaken

Wanneer kan je gebruik maken van deze tijdelijke werkloosheid?

Het moet gaan om een tijdelijk werkgebrek ingevolge economische factoren.

Het werkgebrek moet:

• te wijten zijn aan economische oorzaken: als het werkgebrek te wijten is aan andere factoren (bv. verbouwingswerken of het herstel of onderhoud van machines), kan geen tijdelijke werkloosheid op grond van werkgebrek wegens economische oorzaken worden aangevraagd. Het werkgebrek mag ook niet te wijten zijn aan een gebrekkige organisatie of aan wanbeheer.
• een tijdelijk karakter hebben: als werknemers voortdurend tijdelijk werkloos worden gesteld, kan de RVA beslissen dat de werkloosheid een structureel karakter heeft en dat vanaf een bepaalde datum de tijdelijke werkloosheid niet meer zal worden aanvaard.
• Het gebrek aan werk moet ook ‘onafhankelijk zijn van de wil van de werkgever’.

Welke regelingen bestaan er?

Wat houdt de verplichte werkweek in?

Wanneer de regeling van volledige schorsing of gedeeltelijke arbeid de wettelijke maximumduur van 4 weken of 3 maanden bereikt, moet u gedurende een volledige werkweek opnieuw de regeling van volledige arbeid invoeren, vooraleer u een nieuwe regeling (volledige schorsing of gedeeltelijke arbeid) kunt invoeren.

Onder volledige werkweek wordt een ononderbroken periode van 7 kalenderdagen verstaan (bijvoorbeeld van woensdag tot en met dinsdag de week erna).

Tot 31.12.2022 geldt er voor de regeling volledige schorsing een soepele regeling van de verplichte werkweek.

De werkgever kan:

• Na 4 weken volledige schorsing een week werkhervatting invoeren
• Na 8 weken volledige schorsing twee weken werkhervatting invoeren
• Na 12 weken volledige schorsing drie weken werkhervatting invoeren.

 

Er zijn een aantal afwezigheden die gelijkgesteld worden met een werkhervatting zoals feestdagen en ziektedagen.

 

1. Kan de arbeidsovereenkomst beëindigd worden tijdens de schorsing? Kennisgeving van de voorziene werkloosheid aan de arbeiders

• Wanneer?
  • Volledige schorsing:  ten minste 4 werkdagen vóór de 1ste voorzien werkloosheidsdag (vb: maandag aanplakken om vrijdag de werkloosheidsperiode te starten)
  • Gedeeltelijke arbeid: ten minste 4 werkdagen vóór de 1ste voorzien werkloosheidsdag (vb: maandag aanplakken om dinsdag de week er op de werkloosheidsperiode te starten)
  • De wettelijke mededelingstermijn wordt van 01.06.2022 tot 31.12.2022 ingekort van 7 naar 3 kalenderdagen (vrijdag mededelen om de volgende dinsdag in te gaan).
• Hoe?
  • Aanplakking op een zichtbare plaats
  • Individuele kennisgeving voor afwezigen
• Welke vermeldingen?
  • de identiteit van de werknemers die u werkloos stelt (naam, voornaam, INSZ-nummer);
  • het aantal werkloosheidsdagen en data waarop elke werknemer werkloos zal zijn;
  • de begindatum en het einde van de regeling.

2. Voorafgaandelijke mededeling aan de RVA

• Wanneer en welke meldingen? Zie kennisgeving arbeiders
• Hoe? www.socialsecurity.be → Onderneming → Onlinediensten → Tijdelijke werkloosheid (klik hier)

3. De mededeling aan de ondernemingsraad (of aan de vakbondsafgevaardigde)

De dag zelf van de kennisgeving van de voorziene werkloosheid aan de arbeiders, moet u de economische redenen die de invoering van tijdelijke werkloosheid rechtvaardigen, meedelen aan de ondernemingsraad, of als er in de onderneming geen ondernemingsraad is, aan de vakbondsafgevaardigde.

4. Maandelijks afleveren van een controlekaart C3.2A-bouw aan de arbeiders

Constructiv bezorgt u deze controlekaarten.

De arbeider moet altijd in het bezit zijn van de controlekaart gedurende de hele maand en moet ze voorleggen aan een sociaal inspecteur wanneer deze erom verzoekt.

Vanaf de 1ste dag van de maand tot aan het einde van de maand moet de arbeider zijn controlekaart invullen conform de instructies op de kaart, zelfs als hij die maand nog niet tijdelijk werkloos werd gesteld. Zo moet hij alle arbeidsprestaties aanduiden (vóór de aanvang van het werk), ziektedagen, vakantiedagen en niet-gepresteerde dagen gedekt door loon.

Aan het einde van de maand, indien de arbeider tijdelijk werkloos is gesteld, moet hij zijn controlekaart indienen bij zijn uitbetalingsinstelling (HVW, ACLVB, ACV, ABVV). Is hij niet tijdelijk werkloos gesteld, dan mag hij de kaart weggooien.

Tot 31.12.2022 is de werknemer vrijgesteld van het gebruik van een controlekaart C3.2A en moet de werkgever die dus niet overhandigen aan de werknemer die tijdelijk werkloos wordt gesteld, ongeacht de reden van de tijdelijke werkloosheid.

 

5. Maandelijkse mededeling van de 1ste effectieve werkloosheidsdag aan de RVA

U moet elke maand en voor elke arbeider die tijdelijk werkloos wordt gesteld wegens werkgebrek omwille van economische redenen, aan de RVA de eerste effectieve werkloosheidsdag van de maand meedelen.

U bent vrijgesteld van die mededeling als u tijdens de betrokken kalendermaand al een mededeling hebt gedaan van een eerste effectieve dag van tijdelijke werkloosheid wegens slecht weer of technische stoornis voor de betrokken arbeider(s).

De mededeling moet worden verstuurd:

• ofwel de eerste effectieve werkloosheidsdag;
• ofwel de volgende (*) werkdag;
• ofwel, indien u met zekerheid weet dat de arbeider werkloos zal zijn, ten vroegste de vijfde werkdag (*) die voorafgaat aan de eerste effectieve werkloosheidsdag. De elektronische toepassing aanvaardt de mededeling indien ze ten vroegste de zevende kalenderdag die voorafgaat aan de eerste effectieve werkloosheidsdag is verstuurd.

(*) Onder ‘werkdag’ worden alle dagen van de week verstaan met uitzondering van het weekend, de feestdagen, de vervangende feestdagen en de brugdagen.

• Hoe? www.socialsecurity.be → Onderneming → Onlinediensten → Tijdelijke werkloosheid (klik hier)
• Vermeldingen:
  • uw naam, adres (of die van de onderneming) en ondernemingsnummer;
  • de naam, de voornaam, het identificatienummer van de sociale zekerheid van de werkloos gestelde arbeider (er kunnen meerdere arbeiders in één mededeling worden vermeld);
  • de eerste dag waarop de arbeidsovereenkomst van de betreffende arbeider(s) in de beschouwde maand geschorst wordt wegens werkgebrek;
  • het volledige werfadres waar de arbeider normaal zou zijn tewerkgesteld op die dag of het adres van de laatste werf (indien de arbeider niet aan een werf kan worden toegewezen). Deze verplichting maakt het de controlediensten mogelijk de echtheid van de werkloosheid te controleren.  Indien nog geen straat- of huisnummer is toegekend (bijvoorbeeld bij een nieuwe verkaveling), geef dan in de rubriek opmerkingen een gedetailleerde omschrijving zodat de werf gelokaliseerd kan worden.
• Ontvangstbericht: Van elke elektronische mededeling ontvangt u een ontvangstbericht waarin een uniek nummer staat en de inhoud van de mededeling.

6. Elektronische aangiftes – ASR

Er zijn 2 ASR’s:

• ASR scenario 2 'Aangifte vaststellen recht op tijdelijke werkloosheid': bij de eerste tijdelijke werkloosheid van uw arbeider
• ASR scenario 5 'Maandelijkse aangifte van de uren tijdelijke werkloosheid of uren schorsing bedienden'

Uw sociaal secretariaat doet deze aangiftes in de meeste gevallen voor u.

Kan de arbeidsovereenkomst beëindigd worden tijdens de schorsing?

De arbeider heeft het recht zijn arbeidsovereenkomst zonder opzegging te beëindigen tijdens een lopende periode van schorsing van zijn arbeidsovereenkomst wegens werkgebrek (volledige schorsing of regeling van gedeeltelijke arbeid). Voorwaarde is dat de schorsing reeds effectief is ingegaan. Indien de arbeider zijn opzeg gegeven heeft vóór de aanvang van de schorsing, loopt de opzeggingstermijn verder tijdens de schorsing.

Indien u de opzeg geeft aan de arbeider voor of tijdens de schorsing, stopt de opzeggingstermijn te lopen tijdens de schorsing.

Kan ik werk uitbesteden aan mijn onderaannemer tijdens een werkloosheidsperiode?

Het is verboden om personeel economisch werkloos te stellen, en vervolgens de taken die het normaal verricht uit te besteden aan derden tijdens de economische werkloosheid.

Als de RVA een inbreuk op het verbod van onderaanneming vaststelt, wordt de economische werkloosheid niet aanvaard. De werkgever zal dan het normale loon moeten betalen voor die dagen. Hij zal dus geen winst kunnen boeken door economische werkloosheid en onderaanneming te cumuleren.

Zijn er nog versoepelingen naar aanleiding van corona of de oorlog in Oekraïne?

Er zijn nog versoepelingen tot 31.12.2022. Deze werden hierboven expliciet vermeld in een apart grijs kadertje.

Meer info vindt u op de website van de RVA.

Ik heb nog een specifieke vraag.

Op de website van de RVA vindt u voorbeelden, vragen zoals wat als ik de mededeling te vroeg gedaan heb of wat met een periode van collectieve sluiting. U kan als lid van Confederatie Bouw Oost-Vlaanderen uiteraard ook bij ons terecht.