Hoe zie je de rol van Embuild Vlaanderen in het stimuleren van duurzaamheid en circulariteit binnen de bouwsector?
Deiteren: 'Embuild Vlaanderen wil de rol van katalysator opnemen. We geloven dat bouwbedrijven er baat bij hebben om tijdig mee te zijn – als het kan zelfs voorop te lopen – met de evoluties inzake duurzaamheid en circulariteit. Op termijn zal dit een competitief voordeel bieden. Wie te lang wacht, geraakt immers achterop.
Om bedrijven mee te trekken en te ondersteunen, heeft Embuild Vlaanderen verschillende projecten lopen, zoals over selectief slopen, het gebruik van bio-gebaseerde materialen, circulair beton, waterbewust bouwen, hittebestendigheid van gebouwen, natuurinclusief bouwen, renovatie, enzovoort. We verzamelen daardoor kennis en ervaring in de praktijk, brengen succesfactoren en obstakels in kaart en werken aan tools, processen en modellen die bedrijven succesvol kunnen implementeren.
We ondernemen ook concrete acties om deze thema’s op de kaart te zetten en het draagvlak te vergroten. In maart lanceerden we bijvoorbeeld een charter rond bio-circulair bouwen, dat ondertussen door meer dan 200 bedrijven uit de bouwketen en organisaties ondertekend is.
Daarnaast bespreken we met de verschillende overheden en administraties wat bouwbedrijven nodig hebben om de transitie succesvol te kunnen maken. Belangrijk is dat de overheid een stabiel en rechtszeker kader biedt, zodat op voorhand duidelijk is welke investeringen nodig zijn en wat de redelijke terugverdientijd daarvan is. Met een stop-en-go beleid zijn bedrijven niet veel. Dan doen ze investeringen, maar wordt de rendabiliteit ervan ondergraven.'
Hoever staan we in Vlaanderen met de integratie van duurzame principes in de woningbouw, renovatie en grote infrastructuurwerken zoals wegen, spoorwegen en waterwegen?
Deiteren: 'Nieuwbouw is vandaag zeer duurzaam in Vlaanderen, met een zeer hoge energie-efficiëntie en het gebruik van materialen die een steeds lagere milieu-impact hebben. Qua renovatie is er technisch al veel mogelijk, maar we hebben nood aan een renovatiesprong. Momenteel wordt 1% van het woningbestand per jaar grondig energetisch gerenoveerd. Om de klimaatdoelstellingen te halen, zou dat 3% moeten worden. Wat de infrastructuur betreft, zien we veel aandacht bij aanbestedende overheden voor duurzaamheid. Onze vraag is om daarin eenvormig te zijn en niet bij elke opdracht andere criteria uit te werken. Een instrument zoals de CO₂-Prestatieladder is bijvoorbeeld een systeem dat stapsgewijs uitgerold zou kunnen worden voor infrastructuurwerken.'
Wat zijn volgens jou de belangrijkste evoluties in de bouwsector op dit vlak? Welke innovatieve of veelbelovende praktijken zie je opduiken in de sector die écht het verschil kunnen maken voor een duurzame toekomst?
Deiteren: 'Naast de evoluties op vlak van materialen, zit een belangrijk deel van de innovatie in de processen: samenwerking binnen het ecosysteem, een doorgedreven digitalisering - zoals BIM en materiaalpaspoorten - en het gebruik van AI zal nog veel bijdragen aan de efficiëntie en de productiviteit van de sector. We kunnen deze instrumenten ook inzetten om minder materialen, water en energie te verbruiken en minder afval te produceren.'
In hoeverre speelt de complexe duurzaamheidregelgeving en rapporteringsverplichtingen hierin in rol?
Deiteren: 'De CSRD (de Europese richtlijn voor duurzaamheidsrapportering, nvdr) heeft het juiste doel, maar is jammer genoeg verzand in te zware administratieve lasten. Het is goed dat de Europese Commissie op de rem is gaan staan. Vanuit Embuild onderstrepen we wel dat duurzaamheidsrapportage bouwbedrijven de mogelijkheid biedt om inzicht te krijgen in de eigen werking. Van daaruit kan je een duurzaamheidsstrategie uitwerken om uiteindelijk extra investeerders, klanten en talenten aan te trekken. We hebben daarvoor een praktische gids uitgewerkt, met een onderscheid tussen grote bedrijven en kmo’s.'
Welke rol speelt de overheid in het bevorderen van duurzaamheid?
Deiteren: 'In de eerste plaats door een helder en voorspelbaar regelgevend kader te bieden en financiële stimulansen af te stemmen op duurzame innovaties. Daarnaast hebben de verschillende publieke overheden een grote marktmacht. Een belangrijk deel van de opdrachten voor bouwbedrijven komen van hen. Wanneer zij inzetten op duurzaamheid, leidt dat meteen tot een opschaling van heel wat innovatieve materialen en processen.'
Groepsfoto van de lancering van het "Charter Biocirculair Bouwen".
De groeiende vraag naar duurzaamheid heeft ook voor onze leden bouwondernemingen verregaande gevolgen. Waarom is aandacht hebben voor duurzaamheid zo belangrijk? Welke tips geef je aan onze leden? Hoe kunnen zij zich optimaal aanpassen aan deze nieuwe realiteit?
Deiteren: 'Ondernemen is vooruitzien. Aandacht voor duurzaamheid wordt soms door regelgeving verplicht, maar het is ook gewoon de toekomst. Door tijdig te investeren grijp je de kans om innovatief en competitief te blijven.'
