Momenteel staan zo’n 14.000 vacatures in de sector open en dat probleem is nu al jarenlang structureel.
Bouwondernemingen blijken vooral op zoek naar klassieke profielen: bouwvakkers en werfleiders. 'Problematisch is dat een vijfde van de bedrijven door die krapte hun offertes beperkt', zegt Niko Demeester, CEO van Embuild. 'Het is daarom hoog tijd om het bouwvakonderwijs te herwaarderen en het arbeidsmarktbeleid nog meer te richten op activering, vorming en omscholing.'
21% van de bedrijven beperkt hun offertes omdat ze het werk niet rond zullen krijgen door een tekort aan medewerkers en 17% start de werven later op
51% van de bouw- en installatiebedrijven ervaart het vinden van personeel als een zeer groot probleem, 29% vindt het een groot probleem. Amper 4% van de bedrijven heeft er geen moeite mee, zo blijkt uit een enquête van Embuild waaraan 200 bedrijven uit de sector hebben deelgenomen.
37% van de ondernemingen zoekt bouwvakkers, 19% werfleiders, 11% bouwtechnisch hoge profielen (calculator, tekenaar, planner, verantwoordelijke logistiek,…), 7% bouwvakkers voor projecten van energetische renovatie en 5% profielen voor het gebruik van nieuwe technologieën (BIM-ingenieur, 3D-specialist, dronepiloot, …) in de bouw. De sector is in volle transitie, wordt steeds meer technologisch en dat laat zich dus ook voelen in de gewenste profielen.
Offertes beperken
Bouw- en installatiebedrijven proberen dat gebrek aan personeel in eerste instantie op te vangen door met Belgische bedrijven (24%) of buitenlandse bedrijven (20%) in onderaanneming te werken. Erger is dat 21% hun offertes beperkt omdat ze het werk niet rond zullen krijgen door een tekort aan medewerkers en dat 17% werven later opstart. 'Mochten zij over meer arbeidskrachten beschikken zou dat dus niet het geval zijn. Met andere woorden: de krapte op de arbeidsmarkt leidt ertoe dat bouwwerken later of helemaal niet worden uitgevoerd', zegt Niko Demeester, gedelegeerd bestuurder van Embuild.
We moeten de troeven van de bouw veel meer in de verf zetten: het gaat om gediversifieerd werk dat steeds technologischer, properder en minder zwaar is. Bovendien zijn de arbeiders uit de bouw, na die uit de chemie, de best betaalde arbeiders en genieten ze van veel sociale voordelen
De bouwfederatie wil daarom de instroom in de bouw versterken. Het aantal leerlingen in de tweede en de derde graad van het voltijds bouwonderwijs is tussen het schooljaar 2016-2017 en het schooljaar 2021-2022 met 12% gedaald.
'Daarom moeten we de troeven van de bouw veel meer in de verf zetten: het gaat om gediversifieerd werk dat steeds technologischer, properder en minder zwaar is. Bovendien zijn de arbeiders uit de bouw, na die uit de chemie, de best betaalde arbeiders en genieten ze van veel sociale voordelen', geeft Demeester aan.
Automatisering en digitalisering
De bouwfederatie heeft op dit moment, samen met alle sociale partners uit de sector, een tienjarige imagocampagne lopen om het beeld van de bouw te moderniseren. Onder de naam ‘De Bouw Kijkt Verder’ mikt de sector nadrukkelijk op jongeren.
Deze zomer zullen we bijvoorbeeld op een aantal festivals (Couleur Café, Suikerrock, Les Ardentes,…) aanwezig zijn. Ook Embuild Vlaanderen, Embuild.Brussels en Embuild Wallonie hebben elk rekruteringscampagnes lopen. Om het tekort aan medewerkers op te vangen, zet de bouw trouwens ook meer in op automatisering en digitalisering, waardoor de productiviteit stijgt en meer bouwwerken kunnen worden gerealiseerd met de beschikbare arbeidskrachten.
Initiatieven om aan te zetten tot werken
Ook de overheid heeft volgens Embuild een belangrijke rol te spelen. Iedereen die kan werken, moet stevig aangemoedigd worden om dat ook te doen. Dat gebeurt nu al voor een stuk, maar kan volgens Embuild nog beter.
Het kan immers niet dat heel wat sectoren, waaronder de bouw, met een ernstig personeelstekort zitten, terwijl er anderzijds een reservoir aan talent beschikbaar is dat nu amper wordt aangesproken. Activering, vorming en omscholing moeten de kern van het arbeidsmarktbeleid vormen. De bouwbedrijven leveren daarvoor zelf al veel inspanningen, het is belangrijk dat de overheden de inactieven aanzetten tot werken.
