Een brug over de ringvaart in Antwerpen. Een vlonderpad door het Limburgse groen. Een verkeersverbinding die al vijftig jaar dienstdoet, maar dringend aan vervanging toe is. Het zijn ogenschijnlijk losse projecten, maar voor Stefan Backeljauw, oprichter van BestBridges, verbinden ze meer dan alleen oevers. Ze symboliseren een fundamentele verschuiving in hoe de bouwsector werkt – of zou moeten werken.
'De toekomst van onze sector hangt af van hoe goed we kunnen samenwerken', opent hij ons gesprek. En dat is geen loze kreet. In een sector die gebukt gaat onder personeelstekorten, stijgende materiaalprijzen en complexe aanbestedingen kiest BestBridges resoluut voor een andere aanpak. Met zeven vaste medewerkers en een uitgebreid netwerk van partners bewijst het bedrijf dat je als kleinere speler impact kan maken – als je maar durft kennis te delen.
Hoe ben je eigenlijk in de bruggenwereld terechtgekomen? Het is eigenlijk geen voor de hand liggende loopbaan.
'Helemaal niet', lacht Stefan. 'Ik kom uit een totaal andere wereld – process automation en factory automation. Ik heb vijftien jaar in Duitsland gewerkt, tot 2013. In 2009 kwam ik toevallig in contact met tijdelijke bruggen. En toen dacht ik: dit kan anders. Slimmer. Efficiënter.' Die overtuiging groeide door jarenlange frustratie over de aanpak van infrastructuurprojecten. 'Veel te complex, veel te traag, en iedereen werkt in zijn eigen hoekje. Ik zag kansen die onbenut bleven omdat niemand voorbij de grenzen van zijn eigen vakgebied durfde te kijken.'
En daar wilde jij verandering in brengen?
'Precies. Maar niet alleen. Dat is meteen de kern: je kan het niet alleen. BestBridges is ontstaan vanuit de overtuiging dat samenwerking geen optie is, maar een noodzaak.'
Jullie werken aan heel diverse projecten. Hoe realiseren jullie dat?
'Onze werking steunt op drie pijlers die elkaar versterken,' legt Stefan uit. 'Ten eerste bouwen we voetgangers- en fietsbruggen en vlonders in staal, hout en composiet. Dat is onze corebusiness. Ten tweede bieden we engineering services via een parametrische configurator. En ten derde richten we ons op renovatie van bestaande verkeersbruggen.'
Die renovatiepoot is geen toeval. In Europa staan honderden bruggen uit de jaren zestig en zeventig op de nominatie. 'De klassieke aanpak is afbreken en opnieuw bouwen. Maar dat kost enorm veel geld, tijd en CO₂. Wij tonen dat het anders kan. Door hybride structuren te ontwikkelen waarbij we staal en composiet combineren. We vervangen het brugdek door lichtere composietpanelen op bestaande betonnen structuren. Dat bespaart tot zeventig procent gewicht. Funderingen blijven behouden, de brug wordt sterker en duurzamer, en we verkorten de werftijd drastisch. Bovendien verlengen we de levensduur van de bestaande brug met 60 jaar.' Het klinkt indrukwekkend, maar Stefan benadrukt dat het geen rocketscience is. 'We ontdekken het wiel niet opnieuw. We combineren gewoon sterke, bestaande materialen op een slimme manier. Dat maakt het ook voor overheden acceptabel – ze hoeven geen tien jaar te wachten tot iets getest is. Het wordt vandaag al toegepast in Nederland en Noorwegen.'
Je noemde net een parametrische configurator. Wat moet ik me daarbij voorstellen?
'Het beste voorbeeld is ons project voor Circuit Zolder', antwoordt Stefan enthousiast. 'Circuit Zolder wilde een fietsbrug over het circuit. Ze belden ons, we gingen ter plaatse kijken, en binnen no time hadden ze een volledig voorstel: visualisatie, kostenraming, technische tekeningen, alles.'
Binnen no time? Dat klinkt onrealistisch snel.
'Voor een klassiek studiebureau zou dat weken duren. Maar wij hebben een digitale tool ontwikkeld die bruggen parametrisch genereert op basis van het programma van eisen. Je voert die gegevens in, en het systeem creëert verschillende varianten – in staal, hout en/of composiet. Met kostprijzen, fabricaatstekeningen en zelfs visualisaties van hoe het past in de omgeving.' Die tool is het werk van een team onder leiding van onze chief innovation officer van BestBridges. 'Hij heeft een enorme invloed gehad op hoe wij werken. Zijn internationale expertise rond digitalisering en circulariteit heeft ons echt vooruitgeholpen. Door data slim te gebruiken, kunnen we sneller en accurater werken, zonder in te boeten aan kwaliteit.'
Dat is ook meteen de grootste kracht van jullie bedrijf?
'Absoluut. Voor kleine tot middelgrote bruggen bieden wij een totaaloplossing: ontwerp, engineering én uitvoering. Dat alles in één hand houden, zorgt voor snelheid en lagere kosten. En vooral: transparantie. Niemand kan achteraf zeggen dat er cruciale informatie ontbrak.'
Hoe kijk je als 51-jarige naar de nieuwe generatie in de bouw?
'Met bewondering', zegt Stefan zonder aarzelen. 'Ik merk dat er een jonge generatie ingenieurs aankomt die digitaal, duurzaam en multidisciplinair denkt. Zij zijn de motor van verandering. Bij ons krijgen medewerkers meerdere rollen. Je werkt mee aan ontwerpen, volgt werven op en denkt na over duurzaamheid. Dat houdt het boeiend.' Hij ziet de kracht van generaties die elkaar aanvullen. 'De ervaring van de ene en de creativiteit van de andere versterken elkaar. Het is de enige manier om de snelheid van verandering bij te houden.'
De consolidatiegolf in de bouw is volop bezig. Bedrijven beseffen dat ze elkaar nodig hebben. Kleine spelers brengen flexibiliteit en innovatie, grote aannemers brengen ervaring en slagkracht. Die mix is de toekomst
Is het gemakkelijk om zulke sterke profielen aan te trekken?
'Het helpt dat we een verhaal te vertellen hebben. Jonge ingenieurs willen impact maken, niet alleen uren kloppen. Maar tegelijk ben je als klein bedrijf kwetsbaar. Daarom is het zo belangrijk dat we met partners hybride samenwerken die onze visie delen.'
Je hebt het vaak over samenwerking. Wat bedoel je daar precies mee?
'We werken bewust niet in isolatie', verduidelijkt Stefan. 'Voor renovatieprojecten gaan we in consortium met grote, gerenommeerde aannemers. Zij brengen expertise in betonstudies en staal, wij voegen de composietkennis toe. Samen zijn we veel sterker dan apart.' Die aanpak wordt steeds meer de norm, merkt hij. 'De consolidatiegolf in de bouw is volop bezig. Bedrijven beseffen dat ze elkaar nodig hebben. Kleine spelers brengen flexibiliteit en innovatie, grote aannemers brengen ervaring en slagkracht. Die mix is de toekomst.'
Maar dat vergt ook vertrouwen.
'Absoluut. En daar wringt soms het schoentje. Het huidige aanbestedingssysteem is te complex en laat te weinig ruimte voor innovatie. Er zijn te veel procedures, te veel ontbrekende elementen in bestekken, te veel discussies achteraf.'
Wat zou er moeten veranderen?
'Meer transparantie, minder papierwerk', vat Stefan samen. 'Laat de overheid helder communiceren wat ze verwacht op basis van een programma van eisen en geef aannemers de ruimte om met creatieve oplossingen te komen. Bouwteams in Nederland zijn daar een goed voorbeeld van: als overheid, ontwerper en aannemer vanaf de start samenzitten, kan een project parallel verlopen in plaats van serieel. Dat bespaart tijd, geld én frustratie.'
Duurzaamheid is een hot topic. Hoe gaan jullie daarmee om?
'Voor ons is het geen modewoord, maar een logische keuze', stelt Stefan. 'We kijken naar de volledige levenscyclus: materiaalkeuze, transport, onderhoud, hergebruik. Door lichtere structuren te bouwen met composiet, gebruiken we minder grondstoffen en verlagen we de CO₂-uitstoot. Elke kilo telt. En we zijn niet materiaalgebonden in het aanbieden van oplossingen.' Ook circulariteit staat centraal. 'Onze bruggen zijn modulair opgebouwd om ze later te kunnen aanpassen of demonteren. Dat maakt ze toekomstbestendig. En laat me heel duidelijk zijn: duurzaamheid is niet in tegenspraak met economie. Integendeel. Minder materiaal, kortere werven, minder onderhoud – dat is pure efficiëntie.'
Hoe zie jij de toekomst van de bouwsector?
'Een sector die eindelijk beseft dat samenwerking geen zwakte is, maar kracht', zegt Stefan overtuigd. 'De uitdagingen zijn te groot om alleen aan te pakken. Maar als we kennis, technologie en vertrouwen bundelen, kunnen we oplossingen bieden die betaalbaarder, duurzamer én sneller zijn.' Hij wijst op de trends die hij al ziet. 'Aannemers zoeken elkaar op, niet uit nood maar uit overtuiging. Consortia werken steeds meer samen. En jonge bedrijven krijgen de kans die ze verdienen – als ze maar professioneel te werk gaan.'
Hoe zie jij de rol van organisaties zoals Embuild in deze transitie?
'Die is essentieel', antwoordt Stefaan zonder aarzelen. 'Ze kunnen de sector richting geven: bedrijven verbinden, kennis verspreiden, de mentaliteit helpen veranderen. Embuild beschikt over een enorm netwerk en een schat aan expertise. Vandaag zijn er nog te veel eilandjes in de sector – Embuild kan die verbinden.' Hij ziet concrete mogelijkheden. 'Denk aan kennisuitwisseling via bootcamps, matchmaking-events voor start-ups en scale-ups, of gezamenlijke exportmissies. Jonge bedrijven hebben fantastische ideeën, maar ze hebben toegang nodig tot netwerken en kapitaal. Embuild kan dat faciliteren.' Ook internationalisering is een thema. 'We krijgen aanvragen uit Frankrijk, Luxemburg, zelfs uit Afrika en Azië. Er is wereldwijd vraag naar modulaire, duurzame infrastructuur. Maar als klein bedrijf kan je dat niet alleen. Als Belgische bouwbedrijven samen naar het buitenland trekken, staan we veel sterker. Embuild kan daarin een coördinerende rol spelen.'
Wat is jouw boodschap aan de sector?
'Laat ons stoppen met in hokjes te denken. De bouw van morgen draait om verbinding – tussen bedrijven, tussen generaties, tussen disciplines. Door samen te werken, kunnen we bruggen bouwen die niet alleen oevers verbinden, maar ook mensen en ideeën. Bruggen bouwen is wat we met BestBridges doen – letterlijk én figuurlijk. En als de hele sector bereid is om bruggen te bouwen, ziet de toekomst er bijzonder mooi uit.'
BestBridges heeft al projecten lopen in West Vlaanderen, Gent, Antwerpen, Limburg en binnenkort ook in Wallonië, Luxemburg en Frankrijk. Het bedrijf groeit gestaag; niet door groter te worden, maar door slimmer samen te werken. Dat is misschien wel de belangrijkste les: in een sector die worstelt met krimp, personeelstekorten en complexiteit, is verbinding de sleutel tot groei.
Tekst: Veerle Van Caneghem • tekstappeal.com
